Voor welk type horloge heb je een watchwinder nodig?

Vrijwel iedereen heeft wel een horloge. Waar horloges vroeger één van de weinige middelen was om de tijd te zien was is een horloge tegenwoordig veel meer een accessoire of statussymbool. Je kan type horloges, qua techniek, indelen in drie categorieën; quartz horloges, automatische horloges en mechanische horloges. Elk van deze type horloges heeft zijn eigen voor- en nadelen. Maar het verschil in techniek is zeer belangrijk bij dagelijks gebruik. Het dragen van een quartz horloge is totaal anders dan het dragen van een automatisch horloge omdat de energievoorziening verschilt.

In dit blog geven we een korte uitleg over deze verschillende type horloges en behandelen we de vraag voor welk type horloges je een watchwinder nodig hebt.

Quartz horloges

Een quartz horloge maakt gebruik van een klein batterijtje in het horloge. De batterij geeft het uurwerk energie waardoor het gaat functioneren. Hierdoor wordt de tijd accuraat aangegeven en hoef je de batterij alleen te vervangen wanneer deze leeg is. Een goede batterij kan tot wel 2 a 3 jaar meegaan, afhankelijk van het gebruik en de functies/eigenschappen van het horloge. Je hebt met een quartz horloge eigenlijk weinig tot geen omkijken naar het horloge, ook qua onderhoud.

Een quartz horloge geeft de tijd zeer precies aan. Het is ook weinig tot niet gevoelig voor schokken waardoor de tijd zou kunnen gaan afwijken. Dit is een belangrijk voordeel ten opzichte van automatische en mechanische horloges.

Een ander belangrijk voordeel is dat quartz horloges, vanwege de meer eenvoudige techniek, aanzienlijk goedkoper zijn dan automatische en mechanische horloges. De techniek is relatief simpel en wordt massaal geproduceerd waardoor de kostprijs, en dus uiteindelijke winkelverkoopprijs, laag blijft.

Automatische horloges

Een horloge met een automatisch uurwerk heeft beweging nodig van de rotor (onderdeel van het uurwerk) om het uurwerk te activeren en te laten functioneren. Het uurwerk kan ook handmatig opgewonden worden door draaiing aan de kroon.

Door het horloge te dragen blijft het uurwerk voorzien van energie en blijft het eindeloos functioneren, totdat het horloge niet meer gedragen of opgewonden wordt. In dat geval komt het uurwerk tot stilstand en houdt het horloge op met lopen. Met andere woorden, draag je het horloge een periode van +- 30-40u (dit is de powerreserve van de meeste automatische horloges) niet dan zal het stil komen te staan.

Als een automatisch horloge tot stilstand is gekomen moet je de tijd, datum en eventuele andere eigenschappen eerst goed instellen en vervolgens het horloge weer van energie voorzien. Dit kan je doen door het horloge zachtjes te schudden of door opwinding via de kroon. Dit is een nadeel van automatische horloges. Terwijl de techniek juist zeer authentiek en origineel is. Samen met mechanische horloges zijn automatische horloges de meest pure vorm van horlogetechniek.

Juist dit laatste element trekt zoveel horlogeliefhebbers over de streep om een automatisch horloge te kopen. Een automatisch horloge is puur, stijlvol en heeft een prachtige techniek. Daarom produceren de zeer exclusieve horlogemerken zoals IWC, Rolex, Breitling etc etc, eigenlijk uitsluitend automatische (of mechanische) horloges. Elke horlogeverzamelaar en/of horlogeliefhebber heeft automatische horloges in zijn of haar collectie.

Mechanische horloges

Het meest originele horloge, qua techniek, is het mechanische horloge. Dit type horloge is eigenlijk de oorsprong van alle horloges, waarna automatische en quartz techniek werden geïntroduceerd. Het mechanische horloge heeft een uurwerk dat enkel door handmatige opwinding via de kroon van energie wordt voorzien. Een veer in het uurwerk wordt door de opwinding gespannen en wanneer deze ontspant gaat het horloge lopen. Een eeuwenoud en vooral prachtig systeem. De techniek is veelomvattend en complex wat dit type horloges duurder maakt in vergelijking met quartz horloges.

Mechanische horloges worden nog steeds verkocht maar worden wel minder populair doordat een automatisch horloge eigenlijk hetzelfde biedt met als extra voordeel dat het horloge energie verkrijgt door het te dragen. Een automatisch horloge is dus eigenlijk wat gebruiksvriendelijker. De echte horlogeliefhebber zal echter zeker een mechanisch horloge in zijn of haar horlogecollectie hebben.

Voor welk type horloge is een watchwinder geschikt?

Na de uitleg over de verschillende type horloges komen we nu bij de vraag waarover dit blog artikel gaat. Voor welk type horloge heb je een watchwinder nodig? Om deze vraag te beantwoorden moeten we eerst kort uitleggen wat een watchwinder is.

Een watchwinder, ook wel horlogewinder genoemd, is een apparaat dat als accessoire voor automatische horloges zeer populair is geworden. Je plaatst een automatisch horloge in een watchwinder en deze draait het horloge zachtjes, in een bepaalde draairichting en met een bepaald aantal omwentelingen per dag, rond. Hierdoor verkrijgt het uurwerk binnenin het horloge energie (de veer wordt gespannen) waardoor het blijft lopen. Je hoeft de tijd en datum dus niet meer opnieuw in te stellen, want het horloge komt niet stil te staan. Een watchwinder is dus enorm handig en bespaart je veel tijd en moeite. Daarnaast zorgt een watchwinder voor een goede olieverdeling binnenin het uurwerk door het horloge rond te draaien. Hierdoor onderhoud je jouw horloges dus ook gelijk goed.

Er zijn allerlei verschillende merken en soorten watchwinders. Je kan denken aan het Nederlandse merk Benson, Swiss Kubik uit Zwitserland of Orbita vanuit de Verenigde Staten. Elk merk heeft zijn eigen voor- en nadelen en prijsniveau.

Maar voor welk type horloges heb je een watchwinder nodig? Deze vraag is eenvoudig te beanwoorden; alleen voor automatische horloges is een watchwinder geschikt. De watchwinder draait de automatische horloges waardoor de veer binnenin het uurwerk gespannen wordt waardoor het horloge blijft lopen. Omdat de watchwinder in een bepaald programma functioneert van draaien en rust zal de veer gespannen en ontspannen worden. Net zoals je het horloge zelf zou dragen. Een watchwinder bootst het dragen van een automatisch horloge als het ware na. Hierdoor is het gebruik van een watchwinder veilig, handig en ook beter voor het behoud van jouw automatische horloges.

Een watchwinder is niet geschikt voor een quartz horloge. Een quartz horloge maakt gebruik van een batterij als energievoorziening en heeft geen automatisch uurwerk dat beweging behoeft. Het ronddraaien van een quartz horloge in een watchwinder heeft dan ook geen zin. Een belangrijke toevoeging, een vraag die we vaker krijgen, is dat Seiko Kinetic horloges ook niet worden opgewonden in een watchwinder. Het systeem van Seiko is namelijk geen pure vorm van automatische techniek. De Seiko Kinetic horloges hebben een soort van automatisch uurwerk dat vervolgens haar energie opslaat in een kleine batterij/accu. Een ingenieus en effectief systeem maar niet geschikt voor gebruik in een watchwinder.

Een watchwinder is ook niet geschikt voor een mechanisch horloge. Simpelweg omdat een mechanisch horloge geen uurwerk heeft waarbij de veer gespannen wordt door beweging van het horloge. De veer van een mechanisch horloge wordt handmatig gespannen door opwinding van de kroon. Het ronddraaien van een mechanisch horloge in een watchwinder heeft derhalve geen zin, het uurwerk zal geen energie verkrijgen.

Voor automatische horloges is een watchwinder de “must have” accessoire. Het gebruik van een watchwinder is makkelijk, functioneel en veilig. Daarnaast ziet het ronddraaien van horloges in een fraaie watchwinder, van bijvoorbeeld Bernard Favre, er prachtig uit. Zoals gezegd zijn er veel verschillende soorten watchwinders. Je kan kiezen voor een eenvoudig maar functionele watchwinder, of je kiest voor een luxe en stijlvolle watchwinder. Watchwinders beginnen vanaf +- 100 euro en lopen op tot wel 10.000 euro. De prijs hangt sterk samen met het merk, de type motoren, de capaciteit van de watchwinder (hoeveel horloges kunnen erin worden opgewonden) en het materiaalgebruik.

Dus om de hoofdvraag van dit blog artikel te beantwoorden. Een watchwinder is alleen geschikt voor het opwinden van automatische horloges!