Een watchwinder wordt gebruikt om automatische horloges van energie te voorzien wanneer ze niet gedragen worden. Een automatisch horloge heeft een uurwerk dat beweging of handmatige opwinding vereist om te blijven functioneren. Als een automatisch horloge 32-48 uur niet wordt gedragen komt het stil te staan. De tijdweergave, datum maar ook andere functies zoals een maanfase en GMT functie staan dan niet meer goed ingesteld. Om het horloge te dragen moet je deze functies allemaal opnieuw instellen. Dit kost niet alleen tijd, het is ook onhandig en kan zelfs leiden tot het beschadigen van het uurwerk. De kroon, waarmee je de functies instelt, is immers één van de meest kwetsbare onderdelen van een horloge. De verbinding tussen de kroon en het uurwerk is namelijk zeer dun en fragiel.
Wanneer je meerdere automatische horloges hebt en je wilt de horloges die je niet (zo vaak) draagt goed onderhouden dan gebruik je een watchwinder. Maar ook wanneer je één automatisch horloge hebt is het raadzaam om een watchwinder te gebruiken. Bijvoorbeeld in de nacht of als je op vakantie gaat. Deze horlogeaccessoire betaalt zich zeker terug omdat jouw automatische horloges in perfecte staat blijven. Je bespaart dus op onderhoudskosten. Maar deze horlogeaccessoire is voornamelijk erg handig omdat je niet telkens de instellingen van jouw automatische horloges opnieuw hoeft in te stellen.
Er zijn veel verschillende merken en modellen op de markt. Maar hoe kies je een goede watchwinder? Welke eigenschappen heeft een goede watchwinder? In dit blog artikel zullen we deze vragen beantwoorden, zodat je op basis van kennis een goede keuze kan maken.
Motoren
Een watchwinder heeft een paar heel belangrijke onderdelen. Deze onderdelen maken of kraken deze horlogeaccessoire. Om te beginnen zijn de motoren van enorm belang. Daarnaast zijn de functionaliteit, het materiaalgebruik en de afwerking belangrijk. Een goede watchwinder moet uitstekende kwaliteit bieden op al deze eigenschappen. Laten we beginnen met het bespreken van de motoren.
De motoren van een watchwinder vormen als het ware het hart van deze horlogeaccessoire. De motoren zorgen ervoor dat de horloges rondgedraaid worden en daardoor energie verkrijgen. Er zijn veel verschillende merken en typen motoren. Een goede motor is duurzaam, vrijwel stil en zorgt voor een gelijkmatige rotatie. Wat we vaak zien bij goedkopere watchwinders is dat de motoren snel defect raken of in een korte tijd in toenemende mate veel geluid gaan maken. Vooral Chinese motoren hebben een relatief slechte reputatie. Deze worden voornamelijk gebruikt in watchwinders van onbeduidende en onbekende merken. Deze merken kan je bijvoorbeeld kopen op Bol.com, Amazon en Alibaba. Goedkoop wordt meestal duurkoop.
Motoren van uitstekende kwaliteit komen uit Japan (Mabuchi), Duitsland en Zwitserland. De Japanse motoren die gebruikt worden in de Benson watchwinders hebben een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding. Deze motoren zijn duurzaam, vrijwel geluidloos en draaien zeer gelijkmatig. Doordat de prijs in verhouding tot Duitse en Zwitserse motoren gunstig is zijn de watchwinders waarin ze gebruikt worden vaak ook zeer betaalbaar en koop je veel waar voor je geld.
Motoren uit Duitsland en Zwitserland zijn vergelijkbaar qua kwaliteit. Ze zijn misschien iets stiller dan Japanse motoren maar voor de rest vergelijkbaar. Het feit dat ze gemaakt worden in Duitsland en Zwitserland betekent dat ze aanzienlijk duurder zijn. Daardoor zijn de watchwinders waarin deze motoren gebruikt worden, denk aan Chronovision en Swiss Kubik, ook aanzienlijk duurder dan merken die Japanse motoren gebruiken. Toch kan dit prijsverschil voor horlogeliefhebbers van ondergeschikt belang zijn, bijvoorbeeld wanneer jouw watchwinder vlakbij jouw bed staat en je wilt dat deze horlogeaccessoire vrijwel geen geluid maakt.
Een compleet stille watchwinder motor bestaat niet. Je zal altijd een bepaalde mate van geluid horen. Dit geluid kan worden beperkt door het design en de materialen van de watchwinder. Hierover schrijven we later iets meer.
Als je een watchwinder wilt kopen bedenk dan altijd welk merk en type motoren deze heeft. Op basis hiervan kan je een weloverwogen keuze maken zodat je langer plezier hebt van jouw aankoop.
Capaciteit
Bij de meeste merken kan je kiezen voor een verschillende capaciteit. Er zijn watchwinders waarin je één automatisch horloge kan opwinden, maar er zijn ook modellen waarin je 2, 4, 6, 8, 12 of zelfs 16 horloges kan opwinden. Een goede watchwinder met een hogere capaciteit heeft voor elk horloge een aparte motor. Hierdoor ben je flexibel qua instellingen en wordt de motor slechts belast door één horloge in plaats van twee of zelfs meer horloges. We zien vaak bij goedkopere watchwinders dat twee horloges op één motor worden geplaatst. Bedenk hierbij dat je dan twee automatische horloges in de watchwinder moet plaatsen die op exact dezelfde wijze worden opgewonden. Als het ene horloge rechtsom en het andere linksom opgewonden moet worden krijgt één van beide horloges geen energie. Het zal dan stil komen te staan.
Wij adviseren altijd om een watchwinder te kiezen waarbij elk horloge zijn eigen motor heeft. Je bent dan helemaal vrij om elk horloge geheel naar wens in te stellen. Dit komt de opwinding van de horloges ten goede. Je kan hierdoor ook kiezen om een specifieke motor uit te zetten en anderen aan te zetten. Flexibiliteit is zeer belangrijk bij deze horlogeaccessoire.
Als je een watchwinder wilt aankopen bedenk dan goed hoeveel horloges je wilt opwinden. Het heeft geen zin om een te kleine of te grote watchwinder aan te kopen. Heb je bijvoorbeeld 3 automatische horloges dan kan je een model kiezen voor 2, 3 of 4 horloges (afhankelijk van je toekomstplannen). Koop dan geen watchwinder voor 6 of meer horloges. Je hebt dan simpelweg teveel capaciteit. Aan de andere kant, koop geen model waarin je te weinig ruimte hebt. Dan heb je alsnog stilstand voor één of meerdere automatische horloges. Wij adviseren om goed te bedenken wat je nodig hebt en daarbij de nabije toekomst mee te nemen bij je keuze. Immers, als je regelmatig horloges koopt of verkoopt kan de situatie wijzigen.
Stelregel is dat een watchwinder met grotere capaciteit duurder is. Dit komt omdat er meer motoren zijn maar zeker ook omdat de techniek gecompliceerder is doordat alles onafhankelijk van elk te bedienen moet zijn. Daarnaast is ook de kast oftewel behuizing groter. Dit heeft invloed op de materiaalkosten en arbeidsuren. Deze factoren spelen allemaal een rol met betrekking tot de prijs.
Functionaliteit
Een watchwinder moet automatische horloges veilig opwinden. Omdat horlogemerken verschillende type uurwerken gebruiken in hun horloges, die elk andere vereisten hebben om opgewonden te worden, moet een goede watchwinder een instelbare draairichting en aantal omwentelingen per dag hebben. Stel dat je een automatisch horloge hebt dat rechtsom op 900 TPD (turns per day) wordt opgewonden. Je moet de watchwinder dan op clockwise (rechtsom) op 900 omwentelingen per dag instellen. Stel je de watchwinder in op linksom (counter-clockwise) en 600 TPD dan verkrijgt het uurwerk in het horloge geen energie. Resultaat is dat het horloge stil komt of blijft staan.
Met andere woorden, er zijn zeer veel verschillende horloges en uurwerken. Om ervoor te zorgen dat je al deze horloges, ongeacht merk of model, kunt opwinden in één watchwinder is het belangrijk dat je een model kiest waarvan je de draairichting en het aantal omwentelingen per rotor kan instellen. Hierdoor ben je flexibel en kan je de watchwinder voor elk automatisch horloge precies zo instellen dat deze optimaal energie verkrijgt.
Met functionaliteit bedoelen we niet alleen het instellen van de draairichting en het aantal omwentelingen per dag. We bedoelen met deze term ook hoe je deze eigenschappen instelt. Diverse merken gebruiken draaiknoppen, een app of Bluetooth terwijl andere merken een modern touchscreen gebruiken. Het touchscreen heeft onze voorkeur. Simpelweg omdat een touchscreen een zeer goed overzicht biedt van alle rotoren en de gekozen instellingen. Daarnaast kan je met één of twee drukken op het touchscreen de gewenste instellingen kiezen. Je kan het vergelijken met de bediening van je telefoon.
Sommige watchwinder merken kiezen voor instellingen die al zijn ingesteld. Dit is handig en voldoet voor de meeste automatische horloges, maar het biedt ook minder flexibiliteit en mogelijkheden dan een watchwinder waarbij je alles zelf kan instellen per horloge. Onze voorkeur heeft dan ook een model waarbij je alles zelf kan instellen. Normaliter hoef je dit maar één keer te doen voor je horloges en ben je binnen 5 minuten klaar. Het is simpel en snel.
Als we het hebben over functionaliteit kan je ook denken aan andere eigenschappen die een goede watchwinder heeft. Een goed voorbeeld is LED verlichting zodat je de horloges ook in het donker goed kan zien. Een power winding functie is een ander goed voorbeeld. Met deze functie geef je de horloges in een zeer korte tijd extra energie. Dit is handig als je een horloge snel wilt dragen en geen tijd hebt om deze langere tijd in je watchwinder op te winden. Een voordeel dat de Paul Design watchwinders bieden is een afstandsbediening. Hiermee kan je de instellingen op afstand exact naar wens instellen, zonder dat je het touchscreen hoeft te bedienen. Dit is een handige extra, maar niet echt noodzakelijk.
Een goede watchwinder biedt je de mogelijkheid om de instellingen exact naar de behoeften van jouw automatische horloges in te stellen. Hierdoor kan je elk automatisch horloge optimaal opwinden en heb je het meeste plezier van deze horlogeaccessoire en jouw automatische horloges.
Materiaalgebruik
Als je kijkt naar de prijsklassen van watchwinders zie je dat de goedkopere modellen vaak van plastic of aluminium gemaakt worden. Deze materialen zijn relatief goedkoop en gemakkelijk te bewerken waardoor ze goed geschikt zijn voor de productie van watchwinders. Er is echter een uitzondering, Swiss Kubik produceert aluminium watchwinders maar die zijn zeker niet goedkoop en behoren juist tot de betere modellen.
Nadelen van kunststof en aluminium is dat ze geluiden van de motoren niet goed kunnen absorberen. Hierdoor kan een watchwinder van plastic of aluminium meer geluid maken. Dit hoeft echter niet het geval te zijn omdat een goede motor al een laag geluidsniveau van zichzelf heeft. Een goed voorbeeld hiervan de Swiss Kubik Startbox en Masterbox watchwinders.
In het hogere prijssegment zien we veelal watchwinders die gemaakt zijn van hout. Dit materiaal heeft veel voordelen. Het is een zeer fraai en natuurlijk materiaal, het absorbeert geluiden en is zeer sterk en duurzaam. Hout is echter ook duurder dan plastic en aluminium. Om een watchwinder van hout te maken zijn ook veel meer bewerkingen nodig waardoor de prijs vaak ook aanzienlijk hoger ligt. Toch heeft een houten watchwinder absoluut onze voorkeur. Het biedt uitstekende eigenschappen voor een goed model. Merken zoals Benson, Paul Design en Heisse & Söhne zijn goede voorbeelden van merken die prachtige houten watchwinders produceren die uitermate geschikt zijn om automatische horloges van energie te voorzien.
Bijzondere aandacht verdienen de Bernard Favre Planet watchwinders uit Zwitserland. Deze modellen hebben een glazen stolp waardoor je een prachtig zicht hebt op het ronddraaiende automatische horloge. De stolp is zeer sterk en plaats je over de watchwinder als bescherming tegen condens en stof. Dit merk combineert fraaie materialen met een zeer bijzonder design. Niet voor niets is Bernard Favre een favoriet onder horlogefans.
Hierboven hebben we de materialen besproken waarvan een watchwinder is gemaakt, maar er zijn ook veel materialen die gebruikt worden als afwerking en decoratie. Je kan bijvoorbeeld denken aan leder. Diverse watchwinders worden voorzien van een fraaie lederen bekleding zodat het model aantrekkelijk eruit ziet. Een goed voorbeeld zijn de Benson Swiss Series watchwinders. Deze modellen bieden naast hoogstaande Zwitserse techniek ook een zeer fraaie lederen afwerking aan de buitenkant. Hierdoor ontstaat er een combinatie van uitstekende techniek en een fraai exterieur.
Design
Watchwinders zijn er in allerlei designs. Een onderscheid dat je vaak ziet is het onderscheid tussen een klassiek vormgegeven watchwinder en een modern vormgegeven watchwinder. Een klassiek model kenmerkt zich door een traditioneel en sober ontwerp en een meer minimalistische bediening, denk aan druk-en draaiknoppen. Een modern model kenmerkt zich juist door strakke lijnen en hedendaagse techniek, met bijvoorbeeld een app functie of touchscreen.
Het design bepaalt staat in principe los van de wijze van opwinding. Het design is echter wel heel belangrijk omdat het uiterlijk van een watchwinder je ook moet aanspreken. Waarom zou je een lelijke watchwinder kopen voor je automatische horloges terwijl je ook een fraai exemplaar kan aanschaffen. De meeste horlogeverzamelaars kopen een model dat aansluit op hun horlogecollectie. Heb je meerdere klassieke automatische horloges dan koop je sneller een klassiek vormgegeven watchwinder. Bijvoorbeeld van het Amerikaanse Orbita. Dit merk produceert hoogwaardige modellen met Zwitserse techniek en een ingetogen design. Heb je meer moderne horloges dan past een moderne watchwinder hier beter bij. Bijvoorbeeld een Swiss Kubik of Chronovision watchwinder.
Naast het onderscheid tussen klassiek en modern heb je ook verschillen qua vorm en stijl. Sommige watchwinders zijn vierkant of rechthoekig gevormd terwijl andere modellen meer ronde vormen hebben. Het ene model is zeer simpel en doeltreffend terwijl een ander model veel meer biedt met bijvoorbeeld een afsluitbare deur, extra opbergruimte en/of een lade voor andere sieraden.
Met betrekking tot het design is wel een punt van belang. Een meer bijzonder design heeft vaak een hogere prijs dan een meer eenvoudig design. Dit type watchwinders is namelijk makkelijker om te produceren. Als we kijken naar modellen met afsluitbare deur, deksel en extra opbergmogelijkheden dan komen hier veel meer arbeidsuren aan te pas. Dit betekent dat de winkelverkoopprijs ook hoger zal liggen dan een eenvoudig concept. Voor de horlogeverzamelaar die een goede watchwinder zoekt is dit interessant, want diegene die een eenvoudig design wenst kan voor een zeer interessante prijs een uitstekende watchwinder vinden. Als je een model zoekt dat een prachtig design heeft en allerlei extra’s biedt reken dan op een hogere prijs. De watchwinder kan dan zeker als een eye catcher en interieurstuk gezien worden.
Naast het design speelt de kleur ook een rol. De meeste watchwinders worden verkocht in een zwarte of bruine kleur. Waarom? Omdat dit het beste past bij het interieur van de horlogeverzamelaar. Gelukkig zijn er veel merken die modellen produceren in veel andere kleuren. Je kan denken aan wit, rood, blauw, groen en zelfs goud. Hierdoor kan je altijd een watchwinder kiezen die perfect bij jouw automatische horloges en interieur past.
Afwerking
Een watchwinder is een accessoire voor het opwinden van automatische horloges. Waar een horloge een sieraad is waarbij vaak emotie komt kijken is een watchwinder dat in principe niet. Maar we zien steeds vaker dat de eigenaar van een fraaie collectie automatische horloges ook een mooie watchwinder met alles erop en eraan wilt. Een mooi design, de juiste kleur en veel functionaliteiten zijn daardoor steeds belangrijker geworden. Hierdoor speelt de afwerking van deze horlogeaccessoire een belangrijke rol. Met afwerking bedoelen we hoever de producent is gegaan om het mooiste en beste resultaat te creëren. Je kan dan denken aan diverse verflagen, speciale accenten qua kleuren, versiering en eigenschappen die erg handig zijn waaraan het merk heeft gedacht maar die niet direct opvallen. Bijvoorbeeld een horlogehouder die vastklikt in de watchwinder zodat de automatische horloges er niet uit kunnen vallen.
De afwerking bepaalt voor een deel ook de prijs. Des te beter de afwerking des te hoger de prijs. Veelal zijn goedkopere watchwinders minder fraai afwerkt en voornamelijk bedoeld om een automatisch horloge op te winden. Modellen in een hogere prijsrange hebben vaak een zeer fraaie afwerking waardoor de watchwinder naast functioneel ook optisch aantrekkelijk is.
De merken Bernard Favre en Orbita hebben een zeer hoog niveau qua afwerking. Niets is aan het toeval overgelaten. Deze beide merken zorgen voor een fantastisch design, hoogwaardige techniek en fraaie afwerking. Deze watchwinders zijn dan ook top producten waarvoor je een flinke prijs betaalt. Dit zijn ze zeker waard, maar voor iemand die puur een watchwinder wilt voor het opwinden van automatische horloges en niet zoveel waarde legt in het design en de afwerking is een dergelijk merk niet interessant.
Er zijn ook diverse merken zoals Benson, Paul Design en Heisse & Söhne die een hoog afwerkingsniveau bieden met een interessante prijs. Hierdoor heb je van beide het beste.
Wanneer je een watchwinder wilt aankopen moet je voor jezelf bepalen of je puur voor functionaliteit gaat of dat je juist functionaliteit wilt combineren met een mooi design en fraaie afwerking.
Conclusie
Een goede watchwinder voldoet aan bepaalde voorwaarden. De motor vormt het hart en is daardoor ontzettend belangrijk. Bespaar niet op de motoren want goedkoop is hierbij vaak duurkoop. Als de motoren defect zijn is de watchwinder eigenlijk nutteloos want deze zal geen energie meer leveren aan de automatische horloges. Ons advies is om een model te kiezen met Japanse, Duitse of Zwitserse motoren. Laat modellen met een Chinese motor links liggen. Wilt de fabrikant of verkoper niet vertellen welk merk en type motor erin de watchwinder zit dan weet je genoeg. Als de fabrikant of verkoper het niet weet zegt dit veel over de kennis en ervaring op het gebied van deze horlogeaccessoire. Je moet je dan afvragen of je bij deze verkoper wilt kopen.
De functionaliteit van een watchwinder is ontzettend belangrijk zoals we hebben opgemerkt. Bespaar hier niet op want je levert in qua flexibiliteit en uiteindelijk zal je ervaren dat de watchwinder misschien niet geschikt is voor alle automatische horloges. Een watchwinder waarvan je de draairichting en TPD zelf kan instellen heeft absoluut de voorkeur. Je kan dan elk merk en model automatisch horloge probleemloos opwinden.
Het materiaalgebruik en de afwerking bepalen mede voor een groot deel de kwaliteit van de watchwinder. Degelijke en duurzame materialen zorgen ervoor dat je jarenlang kan genieten van deze horlogeaccessoire zodat jouw automatische horloges altijd netjes zijn opgewonden en op tijd lopen. Vaak gaan goede materialen hand in hand met goede motoren omdat een merk ook beseft dat je met deze combinatie het beste product levert.
Een goede watchwinder hoeft niet persé een fraai design te hebben. Er zijn diverse merken die zeer eenvoudige designs hebben maar wel goede kwaliteit leveren. Voor design betaal je een prijs. Is de watchwinder puur bedoeld om de horloges op te winden en staat deze bijvoorbeeld in een kast of kluis dan heeft het geen zin om een duur model te kopen met een prachtig design. Kan je een fraai design wel waarderen en wil je jouw horloges opwinden in een fraai exemplaar dan kan je je hart ophalen bij diverse merken die prachtige watchwinders produceren.
Ons laatste advies is om altijd goed te vergelijken. Laat je informeren als je er niet uitkomt. Een goede verkoper heeft ervaring en kennis over zijn producten en kan je exact vertellen wat je nodig hebt en vooral wat niet. Op deze wijze maak je een weloverwogen keuze waarvan je jarenlang plezier hebt en nog belangrijker, die jouw automatische horloges op een veilige en professionele manier van energie voorziet. Hierdoor zullen jouw horloges altijd gereed zijn om te dragen en de juiste tijd en datum aangeven. Handig en beter voor de automatische horloges!