Hoe belangrijk is de motor van een watchwinder?
In dit blog schrijven we over de motoren van watchwinders. De motor vormt immers het hart van de watchwinder en is één van de meeste belangrijke onderdelen. Welke eigenschappen moet een goede motor hebben? Waar komen de beste motoren vandaan? Hoe zit het met het geluid dat de watchwinder motoren produceren? Genoeg vragen waarop we in dit blog antwoord geven.
Wat is een watchwinder?
Een watchwinder is een accessoire voor automatische horloges waarmee je ze van energie kan voorzien. Wanneer een automatisch horloge niet gedragen wordt verliest het energie waardoor het stil komt te staan. Stilstand is niet goed voor een automatisch horloge omdat het veel bewegende onderdelen heeft in het uurwerk die het beste in beweging kunnen zijn. Je plaatst de horloges simpelweg in de watchwinder die vervolgens de horloges ronddraait waardoor ze energie verkrijgen. Hierdoor zijn de horloges direct klaar om te dragen, zonder dat je het horloge opnieuw moet opwinden en zonder dat je de tijd, datum of andere functies opnieuw moet instellen. Een watchwinder is enorm handig dus! Daarnaast heeft een watchwinder nog diverse andere voordelen waarover we al hebben geschreven in onze andere watchwinder blog artikelen.
Belangrijkste onderdelen van een watchwinder
Wat zijn nu de belangrijkste onderdelen van een watchwinder. Een watchwinder is eigenlijk een soort kast waarin je de horloges plaatst die vervolgens de horloges laat ronddraaien. Het ronddraaien, oftewel roteren, van de horloges gebeurt door kleine motoren. Deze motoren zijn ingebouwd en kan je niet zien. De motoren worden aangestuurd door de CPU die instructies krijgt via de bediening van de watchwinder. De bediening van een watchwinder kan een knop, LCD display of touchscreen zijn. Elke instelling via de bediening wordt door de CPU naar de motoren gestuurd. Bijvoorbeeld wanneer je de draairichting of het aantal omwentelingen per dag (TPD: turns per day) instelt of verandert.
De belangrijkste technische onderdelen zijn de motoren, de CPU en de bediening. Uiteraard is de horlogehouder ook erg belangrijk, omdat je daarop het horloge plaatst.
Uitleg over de motor van een watchwinder
Binnenin de watchwinder zitten kleine motoren die de horlogehouder, met daarop het horloge, laten ronddraaien. Deze kleine motoren kunnen rechtsom, linksom of afwisselend draaien. Daarnaast kunnen ze in een bepaald programma draaien, bijvoorbeeld met een X aantal omwentelingen per dag of met een pauze tussen de draaicycli. De motor is één van de belangrijkste onderdelen van de watchwinder omdat deze ervoor zorgt dat de horloges ronddraaien en daardoor energie verkrijgen. De meeste watchwinders hebben per rotor (dus per horloge) één motor. Hierdoor kan je elke rotor individueel instellen voor één horloge en ben je geheel flexibel. Er zijn echter ook watchwinders waar één motor een plateau aandrijft waarop 2 of zelfs 3 horloges geplaatst kunnen worden. Dit heeft niet onze voorkeur omdat de motor meer energie/kracht moet leveren en je niet flexibel bent qua horloges die je dan wilt opwinden. Simpelweg omdat alle 2 of 3 horloges dezelfde kant op draaien met hetzelfde aantal omwentelingen per dag. Omdat de uurwerken van automatische horloges verschillen komt het veel voor dat de vereisten voor opwinding verschilt per horloge. Het ene horloge wordt bijvoorbeeld rechtsom draaiend opgewonden bij 900 TPD, terwijl een ander horloge linksom draaiend met 1500 TPD wordt opgewonden. Bij een watchwinder met één motor voor meerdere horloges kan je dus geen onderscheid maken en moeten de horloges op dezelfde wijze worden opgewonden, anders verkrijgen één of meerdere horloges geen energie en komen ze alsnog stil te staan.
De motoren vormen de aandrijving van de watchwinder en zijn daarom erg belangrijk. Ze moeten in harmonie werken met de CPU en de bediening.
Oorsprong watchwinder motoren
De meeste watchwinder motoren worden gemaakt in China. Deze motoren zijn relatief goedkoop te produceren waardoor ze veel worden gebruikt in onbekende watchwinder merken, die je bijvoorbeeld kan kopen op Amazon, Ebay of Alibaba. De prijs van deze watchwinders is laag maar je weet niet echt wat je koopt. Qua duurzaamheid, kwaliteit en functionaliteit zijn de Chinese motoren minder goed dan motoren die gemaakt worden in Japan, Duitsland en Zwitserland. Chinese motoren hebben vaak de neiging relatief snel kapot te gaan, veel geluid te gaan produceren of storingen te hebben. Dit maakt het gebruik niet prettig en goedkoop kan leiden tot duurkoop. Je wilt immers een goede watchwinder waarin jouw automatische horloges veilig en professioneel worden opgewonden.
Japanse motoren worden door de meeste goede watchwinder merken gebruikt. Voorbeelden zijn Benson, Paul Design, Boda Concept en Heisse & Söhne. Stuk voor stuk toonaangevende merken die goede watchwinders produceren met een uitstekende prijs/kwaliteit ratio. Japan staat bekend vanwege hun hoge vakkennis, innovatie en duurzame techniek. Denk aan merken zoals Sony en Toyota. Japanse motoren zijn kwalitatief erg goed, betrouwbaar en betaalbaar. Deze combinatie zorgt ervoor dat bovenstaande watchwinder merken goede kwaliteit kunnen bieden voor een zeer scherpe prijs.
Er zijn ook merken die gebruik maken van Duitse motoren, een goed voorbeeld is Chronovision. Dit fraaie Duitse watchwinder merk produceert in eigen beheer watchwinders. Deze watchwinders zijn voorzien van een motor die volledig in Duitsland is ontwikkelt en geproduceerd. Deze motoren van Chronovision zijn krachtig en duurzaam. Doordat ze in Duitsland gemaakt worden zijn ze ook wat duurder dan Japanse motoren. Qua duurzaamheid en functionaliteit zijn ze vergelijkbaar met Japanse motoren.
De meeste high end watchwinder merken gebruiken Zwitserse motoren. Deze “Swiss made” motoren worden gebruikt door merken zoals RDI, Bernard Favre, Orbita en Swiss Kubik. Het voordeel van Zwitserse watchwinder motoren is dat ze de beste eigenschappen bieden. Ze zijn krachtig, duurzaam, functioneel en zijn vrijwel stil in gebruik. Hierdoor zijn deze motoren in vergelijking met Japanse en Duitse motoren ook het duurst. Net zoals bij Zwitserse horloges betaal je bij een watchwinder met Zwitserse motor ook een beetje voor het “Swiss made” predicaat. Dit predicaat staan namelijk nog steeds zeer hoog aangeschreven en merken weten dat ze daardoor iets meer kunnen vragen voor hun producten.
De verschillen tussen een Japanse, Duitse en Zwitserse motor zijn relatief klein. Het verschil zit hem het meeste in het geluid dat de motor produceert. Maar dit geluid speelt relatief een kleine rol wanneer de motoren ingebouwd zijn in een watchwinder kast die geluid absorbeert. Bijvoorbeeld een houten en afsluitbare (watchwinder met een deur of deksel) watchwinder absorbeert al veel geluid waardoor de motoren nauwelijks hoorbaar zijn.
Het verschil tussen een Chinese en aan de andere kant Japanse, Duitse of Zwitserse motor is daarentegen wel erg groot. Daarom hebben wij in ons assortiment geen watchwinder merken met een Chinese motor. Wij kiezen uitsluitend voor kwaliteit, duurzaamheid en een goede functionaliteit door alleen watchwinder merken met een Japanse, Duitse of Zwitserse motor in onze collectie te hebben.
Kracht en duurzaamheid
Het is belangrijk om een watchwinder te kiezen die goede motoren heeft. Je wilt namelijk allerlei horloges kunnen opwinden, van klein tot groot en van zwaar tot licht. Vooral grotere en zwaardere horloges vragen meer van een motor. Deze motor moet voor het ronddraaien van een groter en zwaarder horloge meer energie/kracht leveren. Een krachtige motor zal een dergelijk horloge veel makkelijker ronddraaien dan een motor die minder krachtig is. Wanneer je een watchwinder hebt met lage kwaliteit motoren en daarin grotere en zwaardere horloges plaatst zullen de motoren snel problemen geven. Ze zullen sneller slijten en daardoor onregelmatiger gaan ronddraaien, meer geluid gaan maken en sneller kapot gaan. Ons advies is dus om altijd een watchwinder te kiezen die goede Japanse, Duitse of Zwitserse motoren heeft. Ook op gebied van duurzaamheid gaan de laatst genoemde motoren langer mee. Hierdoor kan je jarenlang plezier hebben van jouw watchwinder.
Geluidsniveau
Horlogeliefhebbers zetten hun watchwinder op verschillende plekken neer. De één zet de watchwinder in de woonkamer, een ander liever op kantoor of in de slaapkamer. Hierbij speelt het geluidsniveau een belangrijke rol. In een woonkamer of kantoor accepteer je een hoger geluidsniveau dan in jouw slaapkamer waar het belangrijk is dat de watchwinder je niet uit jouw slaap houdt. Nu is de beleving van geluid persoonlijk en kan de één beter tegen achtergrondgeluid dan de ander.
Het geluid dat de watchwinder maakt is sterk afhankelijk van de motoren, het design en het materiaal van de watchwinder. Hoofdregel is dat een watchwinder motor altijd geluid maakt. Het zijn bewegende delen die rotoren waardoor een totale stilte onmogelijk is. Een goede motor maakt relatief weinig geluid. Een Japanse of Duitse motor produceert een zeer laag geluidsniveau. De meeste Zwitserse motoren produceren het laagste geluidsniveau.
Het design en de materialen waarvan de watchwinder is gemaakt spelen wellicht nog een grotere rol in de mate van geluid. Bijvoorbeeld de Benson Black Series watchwinders zijn gemaakt van hout (absorberend) en hebben een deksel en deur waarmee je het geluid van de motoren minimaliseert. Een combinatie van goede motoren en een goed design heeft de voorkeur.
Conclusie
De motor van een watchwinder is zeer belangrijk. De motor zorgt er immers voor dat automatische horloges goed en veilig worden voorzien van energie. De motor is als het ware het hart van een watchwinder. Er is keuze uit veel verschillende motoren. De beste watchwinder motoren worden gemaakt in Japan, Duitsland en Zwitserland. De watchwinders met Chinese motoren kan je het beste links laten liggen.
Er zijn grote prijsverschillen in watchwinder merken. Watchwinder merken uit Duitsland en Zwitserland zijn overwegend duurder in prijs dan watchwinder merken die motoren uit Japan gebruiken. Deze Japanse motoren zijn vrijwel even goed. Duitse en Zwitserse motoren hebben het voordeel dat ze het laagst mogelijke geluidsniveau bieden. Je betaalt hier echter wel wat extra voor.